Twoje źródło wiedzy o znanych osobistościach
Gabriel García Márquez był wybitnym kolumbijskim pisarzem i laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury.
Początek swojego życia Gabriel García Márquez spędził pod opieką swojej babci, z rodzicami zaczął mieszkać dopiero później. Zaczął studiować prawo, jednak go nie ukończył. W pierwszych dekadach swojego życia zarabiał jako dziennikarz, a później także jako korespondent zagraniczny – dzięki tej profesji w latach 50. dostał się do Europy, gdzie spędził kilka lat. W 1961 roku osiedlił się z rodziną w Meksyku.
Jego pierwsze publikacje literackie datują się na drugą połowę lat 50., a głównie na lata 60. W latach 50. wydawał głównie zbiory opowiadań czy nowele – na przykład nowela Opadłe liście (La Hojarasca). W 1967 roku ukazało się najważniejsze dzieło Gabriela Garcíi Márqueza – Sto lat samotności (Cien años de soledad).
Gabriel García Márquez jest jednym z najważniejszych światowych przedstawicieli tzw. realizmu magicznego. Jest to gatunek, w którym mieszają się realne wydarzenia historyczne z lokalnymi legendami czy nadprzyrodzonymi zjawiskami. García Márquez i jego Sto lat samotności zapoczątkowały również zainteresowanie autorami latynoamerykańskimi w reszcie świata, co wzbogaciło literaturę światową o innych autorów, takich jak Mario Vargas Llosa czy Jorge Luis Borges.
Sto lat samotności śledzi losy bardzo szerokiej rodziny Buendíów, która mieszka w południowoamerykańskiej wiosce Macondo. Historia jest znacznie rozgałęziona, wykorzystuje motywy fantastyczne, w historii często występują powtórzenia i multiplikacja symboli. Jest to arcydzieło realizmu magicznego.
Ta książka przyniosła mu międzynarodową sławę, a także zabezpieczenie finansowe i od tego czasu García Márquez poświęcił się przede wszystkim literaturze.
Po sukcesie Stu lat samotności wrócił do Europy, gdzie mieszkał kilka lat w Hiszpanii, ale także podróżował.
W kolejnych latach Gabriel García Márquez tworzył kolejne ważne dzieła, z których jednak większość nie osiągnęła sławy Stu lat samotności.
W 1978 roku ukazał się na przykład Jesień patriarchy (El otoño del patriarca), który w typowym dla Garcíi Márqueza stylu (sarkazm, przesada, nieliniowa narracja, powtarzalność fabuły, nagromadzenie symboli, fantastyka) przetwarza częsty w literaturze południowoamerykańskiej temat – życie i władzę dyktatorów.
Do twórczości Garcíi Márqueza jednoznacznie należą również opowiadania – wspomnijmy na przykład zbiór z 1972 roku Niewiarygodna i smutna historia naiwnej Erendiry i jej okrutnej babki (zauważcie typową sarkastyczną przesadę już w tytule) (La increíble y triste historia de la cándida Eréndira y de su abuela desalmada) czy późniejsze Dwanaście opowiadań o pielgrzymach (Doce cuentos peregrinos, 1992).
W latach 80. ukazały się kolejne dwa ważne powieści. W 1981 roku pojawiła się mniej typowa powieść Kronika zapowiedzianej śmierci (Crónica de una muerte anunciada), w której García Márquez zagłębił się w gatunek kryminału, jednocześnie była to jednak dość ostra krytyka ówczesnych stosunków i społeczeństwa. Następna była książka, która sławą prawdopodobnie dorównuje Stu latom samotności, a mianowicie Miłość w czasach zarazy (El amor en los tiempos del cólera, 1985), w której García Márquez przedstawia historię późnej miłości, na którą jej bohaterowie czekali dziesiątki lat. García Márquez lekko ustąpił tu od realizmu magicznego i rozproszonej struktury narracyjnej, a skupił się na opowiadaniu zawiłej historii romantycznej.
W tym okresie przypada również Nagroda Nobla w dziedzinie literatury, którą Gabriel García Márquez otrzymał w 1982 roku i tym samym ostatecznie zapisał się w historii literatury światowej.
Z twórczości lat 90. wspomnijmy nowelę O miłości i innych demonach (Del amor y otros demonios, 1994), która jest fascynującym przetworzeniem kolumbijskich przesądów, przeplatania się mitów latynoamerykańskich i czarnych, zakazanej i szokującej miłości, a także metod egzorcystycznych.
Ostatnie dzieło tego wybitnego latynoamerykańskiego pisarza ukazało się w 2004 roku i nosiło tytuł Wspomnienia moich smutnych dziwek (Memoria de mis putas tristes).
Gabriel García Márquez jako dziennikarz i jako osoba angażował się politycznie – zawsze trzymał się lewej strony spektrum. Popierał reżim Castro na Kubie, podziwiał socjalistyczne przewroty w Ameryce Południowej i Afryce, odbywał podróże za żelazną kurtynę. Należy jednak zauważyć, że po okupacji Czechosłowacji przez wojska Układu Warszawskiego, wypowiedział się przeciwko temu aktowi sowieckiej samowoli.
Dla czeskiego czytelnika może być interesujące, że García Márquez kilkakrotnie odwiedził Czechosłowację (między innymi spotkał się tam z Milanem Kunderą) i ze swoich podróży po regionie Europy Wschodniej spisał również eseje podróżnicze, które u nas ukazały się pod tytułem Dziewięćdziesiąt dni za żelazną kurtyną.
W ostatnich latach życia Gabriel García Márquez cierpiał na szereg problemów zdrowotnych. Zmarł w 2014 roku w wieku 87 lat po serii komplikacji zdrowotnych.